Handige tools om je concreet op weg te zetten

Wij! is een getuigenis. Een gezin laat even binnenkijken in de wereld van ‘anders zijn’ en wat dat allemaal met zich meebrengt. Maar vooral kom je te weten hoe weinig ondersteuning er is vanuit de directe omgeving. De stap naar geestelijke gezondheidszorg is soms nog te groot. Hopelijk brengt dit warme pleidooi daar verandering in. https://vimeo.com/237460610

Het telefoontje waar ik meer dan twintig jaar voor gevreesd had, kwam er op een bewolkte vrijdag in februari. "Je vader is overleden", klonk het. Nog voor het woord zelfmoord uitgesproken werd, wist ik dat hij geen natuurlijke dood gestorven was. Gedurende mijn hele jeugd heb ik mijn vader van de ene zelfmoordpoging in de andere zien rollen. Ik herinner me nog altijd hoe ik hem als kleine jongen meerdere keren probeerde te overtuigen om niet in de wagen te springen en zich van een brug te storten of hoe ik hem na een overdosis antidepressiva in het ziekenhuis bezocht.

Als er iemand uit het oog verloren wordt bij een depressie, dan is het wel de directe familie.

Onze band was de laatste vijf jaar helemaal in het slop geraakt. Nadat hij van mijn moeder gescheiden was en onze nieuwe woning in brand gestoken had, hadden we contact via een bemiddelingsdienst. Vanop een afstand zag ik hoe hij, ondanks begeleiding, er niet in slaagde om uit zijn vicieuze cirkel te geraken. Hij bleef met gemoedswisselingen kampen en kon niet van zijn antidepressiva loskomen. Bovendien was hij niet in staat om een nieuw leven op te bouwen. Zijn vriendenkring beperkte zich dan ook tot andere psychiatrische patiënten die hij tegenkwam.

Rem op antidepressiva

Antidepressiva werken zoals drugs. Mijn vader is als een verslaafde helemaal ten onder gegaan.

Mijn vader had geen zware psychische aandoening zoals schizofrenie. 25 jaar lang is hij van de ene psycholoog naar de andere psychiater gestuurd om zijn geestelijke problemen in kaart te brengen. Hij werd zowel met een bipolaire, als obsessief-compulsieve stoornis gediagnostiseerd. Volgens de meest recente onderzoeken had hij een lichte vorm van het aspergersyndroom. Mag ik het frustrerend vinden dat hij zo dikwijls een verschillende stempel kreeg? Vaak heb ik me afgevraagd of het etiket wel zo relevant was. Was hij niet gewoon mijn vader in plaats van een geestelijk gestoorde? Ik stond er keer op keer van te kijken hoe antidepressiva de enige uitweg leken te bieden. Ik zag hoe bepaalde psychologen gemakshalve geneesmiddelen voorschreven om mijn vader lam te leggen. Het klinkt hard, maar daar komt het wel op neer. De antidepressiva maakten van hem een verslaafde junkie die zonder medicatie in paniek sloeg. De afhankelijkheid stortte hem nog dieper in de dieperik. Er stond geen enkele rem op: hij kon heel eenvoudig bij verschillende dokters langsgaan om nieuwe voorschriften te krijgen. Onze kasten thuis puilden uit van de antidepressiva. Wat mij betreft, moet er dringend een databank komen waar alle gekochte medicatie geregistreerd staat. Antidepressiva werken zoals drugs. Mijn vader is als een verslaafde helemaal ten onder gegaan. En ons gezin zat mee in de zinkende boot. Mijn moeder heeft dubbel zo hard moeten werken om de taken van mijn aanwezige afwezige vader op te vangen. Ze heeft voor mij haar volledige sociale leven opgeofferd. Mijn vader was fysiek dan wel aanwezig, maar mentaal bewoog hij zich door de verdovende antidepressiva bijna voortdurend als een zombie door het leven. Ik heb zelden met mijn vader voetbal in de tuin gespeeld. Ik speelde in de plaats tegen mijn denkbeeldige tegenstanders.

Bureaucratie verstikt empathie

Nooit heeft een psycholoog aandacht voor mij noch voor mijn moeder gehad. Hadden wij dan geen last om te dragen? Moesten wij de klappen dan maar alleen zien te verwerken?

Zorgeloos was ik nooit. Thuis moest ik dikwijls voor mijn vader inspringen. Ik werd heel snel volwassen. Ik had geen tijd om te puberen, om mijn eigen sociale leven uit te bouwen. Wat moest ik tegen mijn vrienden vertellen? Dat mijn vader voor de zoveelste keer in het ziekenhuis lag? Voor de buitenwereld hadden we een gelukkig gezinsleventje. Schone schijn was het. Ik ben een goede acteur geworden. Nooit heeft een psycholoog aandacht voor mij noch voor mijn moeder gehad. Hadden wij dan geen last om te dragen? Moesten wij de klappen dan maar alleen zien te verwerken? Ik zoek geen schuldige. Ik verkondig ook niet dé waarheid. Ik weet enkel wat ik gezien en ervaren heb. De dood van mijn vader drukte mij nogmaals met de neus op de feiten: de bureaucratie verstikt de empathie in de geestelijke gezondheidszorg. Een gesprek buiten de werkuren? Onmogelijk. Een luisterend oor? Teken maar gewoon die papieren. Een troostende knuffel? Hebben we geen tijd voor. Het zijn nochtans die kleine signalen die voor de naasten zo belangrijk zijn. Want als er iemand uit het oog verloren wordt, dan is het wel de directe familie. Ik heb het geluk dat ik op een fantastische mama kon rekenen om me door de moeilijke periodes heen te slaan en te blijven studeren. Andere kinderen wiens stem in de media niet te horen is, hebben het veel moeilijker om niet in die destructieve spiraal meegesleurd te worden. Geestelijke problemen hebben een enorme impact op het gezinsleven en de persoonlijke ontwikkeling van iedereen in het gezin.

De kracht van medeleven

Ik ben ervan overtuigd dat eenvoudige empathie een erg groot deel van de last wegneemt. Aandacht is helend. Ik ben zelf pas laat over mijn echte gezinssituatie beginnen te praten. Enkel toen een goede vriendin mij dat luisterend oor bood, is mijn persoonlijke verwerkingsproces op gang gekomen. Zolang geestelijke problemen in het taboehokje gestopt worden, is er geen gesprek mogelijk. En het is net zo belangrijk om het signaal te krijgen dat je niet anders bent. Dat je evengoed een mooi leven kunt uitbouwen, ondank het verdriet thuis. Ik wil de geneeskunde niet in twijfel trekken. Ik wil zorgverleners niet met de vinger wijzen. Ik wil geen grote revolutie. Er zijn heel wat politieke, institutionele en financiële beperkingen om de geestelijke gezondheidszorg te hervormen. Toch kan het volgens mij anders. Ik vraag enkel wat begrip en empathie. Doorbreek het taboe en geef ruimte om muizenissen in het hoofd bespreekbaar te maken. Ik geloof in de kracht van medeleven. Want vergeten we alsjeblieft niet dat het om mensen zoals jij en ik gaat? Laurens Soenen / StampMedia

Soetkin Claes, zelf intussen volwassen en kind van een moeder met een psychische kwetsbaarheid lanceerde voor Similes in het kader van campagne 'Je bent een Kei' een prachtig filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=_ryJbHEyedY      

Faith en Emery zijn KOPP-kinderen. Dat wil zeggen dat ze Kinderen zijn van Ouders met Psychologische Problemen. Om met die problemen om te gaan, is er een speciale therapie. In de groep kunnen ze vertellen over hun ervaringen en problemen. Bekijk de uitzending: https://www.ketnet.be/karrewietplus/kopp-kinderen/uitzending  

De eerste confrontatie er mee komt als een golf over je heen. Er ontstaat chaos in je eigen hoofd in de vorm van veel vragen. Mijn zoon heeft alle stadia van opvang doorlopen ttz ambulant, vrije opname, collocatie, terug vrijheid, opgepakt door politie wegens “overlast allerhande”, onderzoeksrechter → internering → gevangenis → uiteindelijk psychiatrisch ziekenhuis wat eigenlijk de oorspronkelijke uitspraak van de onderzoeksrechter was maar wegens “gebrek aan plaats” op een “wachtlijst” geplaatst, 2x een heel traject doorlopen en bij elke terugval weer naar de gevangenis gestuurd. Als moeder stond je er bij en keek je er naar… Dat was in de jaren 2000 – 2010. Uiteindelijk is hij toch beter geworden en heeft hij een zestal jaar, mits het in acht nemen van zijn kwetsbaarheid, een vrij normaal leven kunnen leiden. Spijtig genoeg is hij onlangs weer in een psychose beland. Gelukkig is er nu qua opvang, begeleiding enz veel veranderd. Als ouder vind ik veel steun bij lotgenotenverenigingen zoals Similes, bij het ambulante zorgteam, zelfs psychiater en psycholoog zijn aanspreekbaar. Ik kan en wil getuigen dat familieleden zeer veel kracht en steun ondervinden door hen te betrekken in het herstel proces en da t kan alleen maar positief zijn voor zowel patiënt als ouder.  

Op 18 april 2014 trad Lieve onze jongste dochter uit het leven. Ze was 28 jaar. Lieve is geboren op een zondag, was ook een zondagskind had vele talenten, was creatief, intelligent, humoristisch en muzikaal, geïnteresseerd in de natuur, en de maatschappij en gevoelig. Hiervan getuigen haar vele teksten in haar boek 'Laat je lief de liefde zijn. Vanaf de humaniora ging het moeilijker met haar en kiezen welke opleiding ze zou volgen en in welke job ze haar talenten zou kunnen ontplooien was niet eenvoudig. Het was een periode van proberen en toch niet vinden wat echt bij haar paste. Meer en meer voelde ze zich verloren in het leven en geraakte ze elke vorm van houvast kwijt. De schrijver van het boek 'Leren lijden' Martin Appelo noemt dit lijden existentieel lijden. Op een dag gaat het helemaal mis ende huisdokter zegt: Dit is niet meer voor mij ze moet naar een psychiater. Dirk Dewachter zegt: En dan gebeurt het dat het existentieel lijden gepsychiatriseerd wordt. Men zoekt naar een label vindt dit niet direct maar geeft toch medicatie: een antipsychoticum. Lieve neemt dit tegen haar zin, heeft daar negatieve bijwerkingen van en dan volgt een eerste zelfmoordpoging. Dit is verschrikkelijk als je dit meemaakt als ouder: je kind wil niet meer leven!!! De angst slaat toe en Lieve komt terecht in een gesloten afdeling van een psychiatrisch ziekenhuis. De medicatie wordt verdubbeld maar over haar zelfmoordpoging en haar existentieel lijden wordt niet gesproken. De volgende jaren wordt Lieve verschillende malen opgenomen en weer ontslagen in verschillende psychiatrische ziekenhuizen. Over wat wij daar meegemaakt hebben kan ik wel een boek schrijven maar ik zal mij hier beperken tot een tweetal situaties die voor altijd op mijn netvlies zijn gebrand. Op een bepaald ogenblik gaat Lieve vrijwillig binnen in de psychiatrie omdat ze verward was zij moest onmiddellijk haar gsm afgeven wat ze zeer moeilijk vond. Zij kon ons niet meer bereiken. Wij konden haar niet meer bereiken. s' Anderendaags bellen we naar het ziekenhuis en vragen of we haar mogen spreken. Neen ze mogen geen informatie geven. Pas s 'avonds vernemen we dat ze gecolloqueerd is (gedwongen opgenomen) Wij mogen haar niet spreken en vernemen dat ze in de isolatiecel zit, en dan is bezoek niet mogelijk. Twee dagen later horen we dat lieve ook gefixeerd is vastgebonden in de isolatiecel. Waarom, hoelang al tot wanneer daarover kan geen enkele informatie gegeven worden. Niemand nodigt ons uit geen maatschappelijk werker, geen psycholoog, geen psychiater. Na hevig aandringen en dreigen dat wede ombudsman zullen verwittigen kunnen we Lieve zien na 4 zeer spannende dagen. Ze wordt uit de isolatiecel gehaald en verschijnt in een gemeenschappelijke ruimte met een veel te grote pyjama die niet van haar is voor een half uur. Dan moet ze er terug in. De volgende week moet ze voor de vrederechter verschijnen Wij mogen er bij aanwezig zijn, maar kunnen haar op voorhand niet spreken. Dan zien we haar verschijnen op haar blote voeten, met dezelfde pyjama en ongekamde haren. Dit is leedtoevoeging voor Lieve en ook voor ons. Je bent verbijsterd dat dit nu nog gebeurt in België Wat een autoritair systeem waar je als familie uitgesloten wordt. Een hele weekje dochter niet kunnen spreken of zien en niet kunnen vragen hoe het met haar gaat is verschrikkelijk. Een tweede situatie is de volgende: Op een bepaald ogenblik was Lieve weer terecht gekomen in de isolatiecel en ging ze daarvoor in honger- staking. De psycholoog belt en zegt 'Het gaat echt slecht met Lieve. Ze wil niet meer eten en ze gaat echt achteruit. We vrezen voor haar leven. lk antwoord lk zal komen. "Ah neen dit kan niet trouwens Lieve zal dit niet graag willen. 'Hoe dit kan niet?".' De procedure zegt wie in de isolatiecel zit kan geen bezoek ontvangen.' lk was verbijsterd en zei 'Jullie met al je procedures!! Wat heeft dit nog te maken met menselijkheid????'Jij gaat mij niet tegenhouden om mijn dochter die er binnenkort niet meer zal zijn nog eens vast te pakken en haar te zeggen dat ik haar graag zie.' Dan bond de psycholoog in en zei dat hij zou overleggen met zijn collega's. Na een half uur belde hij terug en zei dat Lieve dat graag zou willen en dat we 'meer dan welkom waren.' Daar heb ik hard moeten voor vechten. Wat heeft dit gedaan met Lieve? De psychiatrie heeft jammer genoeg geen soelaas gebracht voor haar. Lieve heeft het altijd moeilijk gehad met de diagnoses en de labels die ze kreeg en niet herkende bij zichzelf. Ze kreeg een stigma en bleef het moeilijk hebben om haar plaats te vinden in onze verbrokkelde en stresserende maatschappij. Ze had het ook altijd moeilijk met haar medicatie die veel negatieve bijwerkingen had. Ze zei altijd 'lk voel niet meer, ik heb geen natuurlijke slaap meer, ik ben mezelf verloren. Ze kreeg zo weinig hoop, zo weinig perspectief. Voor de rest van je leven zal je medicatie moeten nemen... Toen we na veel discussie Lieve zelf uit de psychiatrie haalden kon ze zelf haar mantel niet meer aan en uitdoen, haar haar niet meer borstelen en was ze stijf van de medicatie. Ze verbeterde stilaan maar na zes weken heeft ze de sprong naar de vrijheid gemaakt. Wij hebben ons veel vragen gesteld: Wordt een psychose niet uitgediept door iemand dagenlang in een isolatiecel te steken? Welk soelaas brengt fixatie bij een zelfmoordpoging? Kan er echt niet meer geboden worden dan beveiliging??We hebben ons dikwijls machteloos, verbijsterd, hopeloos, uitgesloten en niet begrepen gevoeld. We zijn kritisch geweest en onze vragen en twijfels geuit. We waren te lastig: op onze vraag om onze bezorgdheid over het feit dat Lieve steeds meer achteruitging te bespreken reageerde de psychiater:' Jullie kunnen in de toekomst om de zes weken een gesprek met de psycholoog of met mij hebben. ' Deze kwetsende ervaring maakt in mij een ontembare kracht los en de overtuiging dat het ook wel helemaal anders kan. In deze situaties waar het gaat over leven en dood verschuilt de psychiatrie zich achter regels en procedures. Wij geloven dat het anders kan maar zagen het niet zitten om pogingen te doen om de psychiatrie te veranderen omdat volgens onze ervaring de huidige psychiatrie niet openstaat voor verandering of kritiek. In januari 2014 zijn we met Re member begonnen. Samen met een groep mensen die allemaal diep emotioneel geraakt zijn door wat er met zichzelf of iemand uit de familie gebeurd is. Een week voor Lieve uit het leven gestapt is heeft ze gezegd: ' Als ik beter ben wil ik een groep oprichten voor mensen die in de psychiatrie gezeten hebben. Want ze hebben geen gevoel meer en ook geen stem. 'Dit was voor ons een grote stimulans om verder te doen. Ondertussen zijn we reeds twee jaar aan het werk. Wij willen een liefdevolle benadering uitwerken wanneer jonge mensen zich kwetsbaar voelen de pedalen kwijt zijn en dan psychisch anders gaan functioneren. Dit betekent: aan de mensen een goede ontvangst bieden in een warme rustige omgeving. Samen met iedereen die geraakt is zoeken naar wat belangrijk en wat nog mogelijk is. Geloven dat er kansen verborgen liggen in deze uitdagende situaties. Ook het niet weten toelaten. Op zoek gaan naar ieders verantwoordelijkheid en inzet van allen die er bij betrokken zijn in gelijkwaardige dialoog. We gaan ervan uit dat dergelijke situaties passages zijn in het leven van jonge mensen en dat er antwoorden kunnen geformuleerd worden wanneer er een authentieke dialoog vanuit het hart kan ontstaan. Vanuit angst die alles kan overheersen groeien naar een open in waarheid sprekende dialoog. Het is deze andere manier van kijken en er naar handelen die we nu reeds uitwerken. We zijn aan het leren en groeien. In de toekomst willen we deze samen met een aantal partners verder uitwerken. Re-member ontwikkelt nu reeds een aantal trajecten samen met mensen die vanuit dezelfde hopeloze situatie bij ons komen aankloppen en zo het heft weerzelf in handen nemen. lk hoop dat wij jullie vandaag kunnen warm maken om samen met ons verder te werken aan deze liefdevolle benadering met respect voor jonge mensen in een periode waar ze psychisch erg kwetsbaar zijn. Hoe hopeloos de situatie voor ons ook was het is de liefde die ons blijvend verbindt ook na de dood.

Ria is de moeder van Johny, die al meer dan 25 jaar gebruikt en in 2006 ook een serieuze psychotische opstoot had. Zij spreekt nu dan ook van dubbeldiagnose. Wat ze toen allemaal meegemaakt heeft, zou ze niet graag nog een tweede keer beleven. Ze blijft zich afvragen hoe dat toch mogelijk is dat hij zo verhangen is aan die drugs. Hij heeft goed betaald werk, maar nooit geld. Zij zorgt ervoor dat zijn studio min of meer netjes blijft, dat zijn ijskast toch iets van eten bevat. Zij en haar vriend nemen hem ook eens mee uit eten, vangen hem telkens weer op en zorgen er op alle mogelijke manieren voor dat hij niet in de goot terecht komt. Ze vinden het zelf verbazingwekkend dat hij dit nu al zo lang volhoudt: op dit moment een combinatie van spuiten - ze toont mij een hele collectie gebruikte spuiten die ze verzameld heeft bij het opruimen van zijn studio. Cannabis, snuiven, alcohol en medicatie (antipsychotica, antidepressiva en kalmeermiddelen).

Het begon al toen hij 13-14 jaar was.

Ik moest naar school komen. Men wou hem wegsturen (gebruik). Ik heb toen op tafel geklopt dat hij zeker niet de enige kon zijn, en uiteindelijk heeft hij daar zijn studies afgemaakt (bakker-patissier). Maar hij heeft dat beroep slechts kort uitgeoefend. Hij werkt nu al lang in de stellingbouw. In 85- 86 zijn zijn broer naar {xxxx} en zijn zus naar de {xxxx} verhuisd en bleef hij hier als jongste alleen achter. Ik zag toen dat het niet goed met hem ging en ben naar de spoed met hem geweest. Men wou hem eerst niet, maar uiteindelijk bleek hij hepatitis B te hebben, waarschijnlijk van een besmette naald. Hij is daar alleen behandeld voor die hepatitis en dan gewoon weer naar huis gekomen. Hij was toen nauwelijks 18 jaar oud.

Wist je toen al dat hij dus drugs inspoot?

Eigenlijk wel, maar je wil dat niet geloven, je wil dat niet zien! Je wordt met je neus op de feiten gedrukt en toch blijf je zeggen: 'Mijn zoon doet zoiets niet'. Na zijn opname dus leek het even beter te gaan. Uiteindelijk is hij zelfs getrouwd, 10 jaar huwelijk. Maar zij kon het hier niet gewoon worden en hij daar niet, dus nu zit hij alleen op een studio. Ik zag wel dat hij achteruitging en van alles spoot en snoof en slikte, maar ik was machteloos. De huisarts die gaf hem antidepressiva, maar kon ook niet meer doen zei hij. Ik probeerde hem in het oog te houden en ervoor te zorgen dat hij niet helemaal verloederde, tot die fameuze psychotische opstoot {6 juni 2006.} Hij was toen ook ontslagen op zijn werk. Ik kreeg die morgen al vroeg een sms van hem, wat al niet normaal was. Ik ga kijken en zijn deur staat open, maar hij zelf is nergens te bespeuren. Ik wacht daar, meer dan een uur, maar hij daagt niet op. Terug thuis bel ik het drugscentrum, maar die hebben hem ook niet gezien. Ik werd dodelijk ongerust belde uiteindelijk de politie. Hij was daar. Ik mocht hem komen halen. Ze hadden hem op straat opgepakt omdat mensen klaagden over zijn bizar gedrag. Hij heeft dan hier gelogeerd. Maar die nacht was een verschrikking. Hij dacht dat hij Jezus Christus was. Ik heb geen oog dicht gedaan. Ik heb uiteindelijk hier op de alarmknop van mijn serviceflat geduwd, wat een rechtstreekse verbinding met het ziekenhuis geeft. Ze hebben hem dan meegenomen. Hij heeft daar eerst een tijdje in de isoleercel gezeten en dan vervolgens naar de psychiatrische afdeling. Ik begreep niet echt wat er aan de hand was. Hij heeft daar toch een half jaar gelegen. In totaal heeft hij een jaar op invaliditeit gestaan, maar dan begint die uitkering te zakken. Hij is eerst een tijdje bij een drugscentrum geweest. De dokter heeft wel eens gezegd: 'Bij Johnny is er meer aan de hand'. Maar wist ik veel WAT hij daarmee bedoelde. Er werd eigenlijk nergens echt antwoord gegeven op mijn vragen. Hij is ook nooit echt afgekickt. Hij is altijd blijven gebruiken. In 2008 is hij dan zelf vrijwillig binnengegaan omdat hij voelde dat het niet goed ging. Maar ook daar 'ontsnapte' hij en bleef hij gebruiken. Eigenlijk zou ik willen dat hij eens een serieuze behandeling krijgt in een gespecialiseerde afdeling voor dubbeldiagnose. Ik ben naar een infoavond van Similes geweest met een psychiater. Ik heb nu ook zijn boek. Via Similes heb ik heel veel gehoord en geleerd. Je merkt daar ook dat je niet alleen bent. Met buitenstaanders kun je daar niet over spreken. Ze horen het woord 'drugs' en ze hebben al hun commentaar. Gelukkig heeft hij nu ook budgetbegeleiding, want hij kan totaal niet met geld om. Ik word daar ook bij betrokken. Ik probeer hem zo weinig mogelijk geld te geven. Want het houdt nooit op. Hij heeft altijd geld nodig voor zijn gebruik, Hij verdient goed, maar had toch een berg schulden. Dank zij die begeleiding komt dat nu in orde.

Het is toch ongelooflijk dat hij kan blijven werken!?

Ik kan daar niet aan uit! Met alles wat hij gebruikt, het drinken is gelukkig verminderd, en dan die psychoses. Zijn geheugen is sterk achteruit gegaan, maar hij onthoudt wel alles van vroeger. En hij doet dat werk al lang dus dat gaat nog; Ze hebben hem daar ook graag. Hij is al lang zijn rijbewijs kwijt en heeft nooit geld om opnieuw rijexamen te doen, maar ze komen hem ophalen. Hij mocht na zijn opname direct weer beginnen. Het is gevaarlijk werk, maar hij voelt geen schrik. Hij moet geweldig sterk zijn, maar dat kan toch niet blijven duren, hé. Hij gaat nu wekelijks bij een arts van het ambulante drugscentrum om zijn voorschriften, ook bij een gesprekstherapeut. Ik heb daar ook al gezegd dat hij eens zou moeten opgenomen worden in zo'n dubbeldiagnose centrum, maar ik hoorde van de psychiater dat het daar ook niet gemakkelijk zou zijn met zo'n langdurige en hardnekkige verslaving. Ja ik besef hoe ziek hij is. Als ik er niet voor zorg, wie dan wel? Gelukkig heb ik ook veel steun van mijn vriend. We vragen ons wel af wat er zal gebeuren als wij er niet meer zijn. Soms ben je zo machteloos,...

Enkele momentopnames:

1.11.2006 Onze Johnny is veel bij ons geweest. Ik ben heel blij dat hij dat doet. Ik denk dat hij zich erg eenzaam voelt soms, maar ja ik kan er weinig aan veranderen. Hij zou iemand moeten hebben en het best een goede vriend(in),maar ja die moet hij zelf zoeken. Hij ziet er goed uit, maar aan de andere kant ziet ge toch dat hij veel medicijnen neemt (ik zie het, hij is erg veranderd met zijn ziekte). We proberen hem op te vangen zo goed en zo kwaad als het gaat en er ook voor te zorgen dat hij zijn medicijnen goed inneemt. Maar ja, wat met die joints? Ik hoop dat alles iets gekort is. Hij weet nu wel dat het erg is, en dat hij eraan moet werken, maar ik ben dikwijls angstig. 4.10.2007 Johnny wat betekent voor jou voor jezelf zorgen? Weet ge wel, hoeveel verdriet ge mij al hebt gedaan? Stop met drinken voor ge weer verslaafd bent, je bent het voor je er erg in hebt! Ik zie je niet graag altijd met een pint in je handen, Doe nu eens je best, probeer toch eens een gewoon levenspatroon te volgen! Er is met jou altijd wat, en altijd heb je me nodig. Denk eraan: ik ben moe aan het worden, zo moe… je moeder 1-12-08 Vandaag naar Johnny geweest. Hij is weer binnen in het psychiatrisch ziekenhuis om te proberen af te kicken. Het was weer erg aan het worden. Ik had hem al een hele periode in't oog (ik zie het rap aan hem). Maar ja hij zegt dat hij het altijd onder controle heeft en dat hij weet wat hij doet... Ik vind dat toch zo erg dat hij zo verslaafd is aan die spuit in zijn arm. Ik kan het echt niet volgen. Er is maar een ding dat telt: drugs, er stoned bij lopen ,en verder niet eten, zweten ,te moe zijn. Zijn gedachten ,ja waar zijn die in feite? En altijd geld te kort, terwijl hij een mooi loon heeft, spijtig vind ik het. Maar ja wie ben ik, zijn moeder... Nu weer afwachten en ja dan weer opnieuw beginnen? 27.5.2009 Onze Johny komt eten, ik was er echt fier op. Hij ziet er goed uit. Is goed bezig. Ik hoop dat het lukt om een beetje gezonder te leven.