Een vragenlijstonderzoek naar de tevredenheid van familie op kankerafdelingen.
Klik hier voor meer informatie over het onderzoek
- Naam student: Aline Liekens
- Jaar: 2024
- Instelling: Universiteit Gent
- Promotor(en): Prof. Dr. Lesley Verhofstadt
- Begeleiding vanuit Familieplatform: Dr. Marieke Van Schoors
Context
Zowel de medische als psychosociale impact van kanker op de patiënt is groot en complex. Kanker is daarom, niet verrassend, wereldwijd één van de meest voorkomende aandoeningen waarvoor hulp nodig is van mantelzorgers. Mantelzorgers zijn familie of naasten die mee instaan voor de ondersteuning (emotioneel en praktisch), het vervoer, de begeleiding, … van de patiënt. Het krijgen van een kankerdiagnose en het doorstaan van de behandeling is dus niet alleen voor de patiënt een impactvolle gebeurtenis, maar ook voor de familie.
Omdat familie een vaste waarde is in het leven van de patiënt, zou het betrekken en ondersteunen van familie op kankerafdelingen een vanzelfsprekendheid moeten zijn. Helaas is dit momenteel niet altijd het geval. Het doel van deze studie is om de noden van familie na kanker en de ervaren familievriendelijkheid op kankerafdelingen in kaart te brengen. Met deze informatie kan Familieplatform eerste stappen zetten in het verhogen van de familievriendelijkheid op kankerafdelingen en de Familiereflex (verder) installeren bij kankerzorgverleners.
Het onderzoek
Aan deze vragenlijststudie namen 265 familieleden deel. Deze Familietevredenheidsmeting peilt naar de ervaringen van familieleden met de zorg- en dienstverlening, alsook de familievriendelijkheid van hulpverleners en de kankerafdeling. Daarnaast worden ook de noden van familie na een kankerdiagnose bevraagd.
Resultaten
Op basis van de analyses van de antwoorden omtrent tevredenheid kunnen we vier thema’s onderscheiden:
- “zorg voor de patiënt”: bv. Deskundigheid van de zorgverleners, manier van omgaan van zorgverleners met de patiënt, afstemming van de behandeling op de klachten van de patiënt, …
- “zorg voor de familie”: manier van omgaan van zorgverleners met familie, inzicht in het familiebeleid van het ziekenhuis, handvaten over hoe familie kan omgaan met de klachten van de patiënt, mate waarin familie betrokken wordt bij de behandeling, …
- “familie informeren”: informatie over diagnose, informatie over behandelmogelijkheden, informatie over doelen van de behandeling, …
- “bereikbaarheid van de organisatie”: bereikbaarheid van het ziekenhuis, bereikbaarheid van hulpverleners, bezoekuren, …
Deze vier thema’s leveren elk hun bijdrage aan de algemene tevredenheid met de zorg- en dienstverlening en/of de tevredenheid van de familievriendelijkheid van de afdeling. Daarnaast blijkt dat familie minder tevreden is met de familievriendelijkheid van de afdeling dan met de zorg- en dienstverlening ten aanzien van de patiënt.
Tot slot werd er ook gekeken naar de noden van familie na een kankerdiagnose. Familie rapporteert een grote nood aan contact met zorgprofessionals en aan professionele steun voor zichzelf. Desondanks deze uitgesproken nood aan ondersteuning, geven heel wat familieleden momenteel aan onvoldoende ondersteund te worden. Daarnaast rapporteert familie de nood aan lotgenotencontact, iets waar vandaag nog te weinig naar doorverwezen wordt, én heeft men nood aan informatie over en handvaten voor (de impact op de) kinderen. Ook nood aan meer aandacht voor (noden van en impact op) volwassen kinderen, die niet meer in het ouderlijk huis wonen, komt duidelijk naar voor.
Conclusie
De verkregen inzichten omtrent de tevredenheid en de noden van familie zijn noodzakelijk om een op maat gemaakte implementatie van de Familiereflex in de Vlaamse kankerzorg mogelijk te maken. Dit betekent: familie en hun noden onder de aandacht brengen bij hulpverleners met als doel om familie beter te informeren en ondersteunen, actiever te betrekken en meer te erkennen als vanzelfsprekende partner binnen de zorg.
Tenslotte kan deze vragenlijst, de FTM-oncologie, niet alleen toegepast worden op gemeenschapsniveau, maar ook binnen een specifieke zorgorganisatie of kankerafdeling. Het gebruik van deze vragenlijst kan kankerafdelingen vervolgens in staat stellen om hun familiebeleid systematisch te evalueren en op die manier verder te optimaliseren. De vier thema’s die in dit onderzoek naar voor kwamen, kunnen een leidraad vormen in dit verbeteringsproces.
Meer weten? Neem contact op en we bezorgen je de volledige masterproef.